Herstel - en sanctioneringsbeleid

Kinderen maken nu en dan fouten (Ook volwassenen maken wel eens fouten.).

Dat is eigen aan het groeiproces van elk kind. Kinderen kunnen leren uit de fouten die ze maken. Onze school wil hierop inzetten door dialoog en herstel alle kansen te geven. In overleg met de betrokkenen gaan we op zoek naar een gepaste maatregel of een mogelijke oplossing. Op die manier kunnen kinderen mee de verantwoordelijkheid nemen om een oplossing te zoeken voor het conflict of om hun fout goed te maken. Hiermee sluiten we als school tuchtmaatregelen niet uit. Het betekent wel dat we heel bewust ervoor kiezen om in bepaalde gevallen een tuchtmaatregel op te leggen.

In de eerste plaats vinden we communicatie van uiterst belang. Lukt dit niet, dan kunnen er sancties volgen. 

Visie i.v.m. strafwerk

Wij willen een knusse school zijn. 

Wij proberen dus strafwerk zoveel mogelijk te vermijden of uit te stellen. Conflictsituaties zijn er natuurlijk... hoe kan het ook anders, 

we leven met meer dan 200 mensen dagdagelijks samen. 

Deze situaties worden dan besproken in klas via de vele kringgesprekken. Klas- en schoolafspraken worden gemaakt en alle kinderen zijn op de hoogte van deze afspraken. Toch kan het soms gebeuren dat een afspraak om de één of andere reden (meerdere malen) niet nagevolgd wordt en dan vinden wij dat wij moeten ingrijpen. Een vergelijking met voetbalscheidsrechters kan gemaakt worden. 

Deze moeten ook soms heel vlug en kordaat tussenkomen zodat een verder verloop van de match mogelijk blijft. Meestal geven wij een berisping of wordt iemand een tijdje afgezonderd. Ook kan het zijn dat ze een dienst aan de gemeenschap moeten verrichten. Dit kan een karweitje zijn als helpen in de refter, een hoekje vegen van de speelplaats …

Op die manier wordt het probleempje opgelost zonder dat de ouders op de hoogte zijn. Wij vinden dat ook niet altijd nodig. Toch kunnen er situaties ontstaan dat wij de ouders willen informeren over het gedrag van hun kinderen. 

Dan kan via een mail van de directie of leerkracht of via een extra schrijfwerkje dat de ouders moeten tekenen.

Deze schrijfwerkjes zijn nooit overdreven groot... het is het signaal dat telt.

Daarom vinden we het  belangrijk dat het strafwerk ook onvoorwaardelijk gemaakt wordt.

Wij willen helemaal niet beweren dat wij onfeilbaar zijn (Een scheidsrechter maakt ook fouten). Dit betekent zeker ook niet dat achteraf niet over de feiten gediscussieerd kan worden. 

Maar waar staan wij als school en als leerkracht met goede bedoelingen, als ouders zomaar kunnen beslissen dat een strafwerk zogenaamd onterecht en onrechtvaardig is en dat het niet gemaakt moet worden... 

Ook de ouders geven het voorbeeld.

Het kan niet dat ouders op de speelplaats of in de nabije schoolomgeving bij conflicten tussen hun eigen kind en andere kinderen, het heft in eigen handen nemen (bv. uitbrander geven, lichamelijke tuchtiging, …). 

M.a.w. we kunnen dus totaal niet aanvaarden dat ouders andere kinderen gaan berispen op de speelplaats en de schoolomgeving.

Dit verergert alleen maar ‘de kinderproblemen’. 

Wij menen dat conflictbegeleiding de taak is van de leerkrachten en de directeur. 

Als we er echt niet uitraken, zullen we de ouderpartijen zeker uitnodigen tot gesprek. 

Dit betekent natuurlijk niet dat je als ouder ons niet op de hoogte kan brengen van conflictsituaties.

Wanneer ouders toch zouden overgaan tot tuchtiging, zien we ons genoodzaakt om de politie d.m.v. een proces-verbaal de nodige vaststellingen te laten doen. 

Het is zeker ook niet gepast dat ouders op de speelplaats of in de nabije schoolomgeving onderlinge conflicten of meningsverschillen gaan betwisten.

Ordemaatregelen

Mogelijke ordemaatregelen zijn:

• een verwittiging of nadenkertje;

• strafwerk bv. schrijfwerkje, dienst aan de gemeenschap …

• een tijdelijke verwijdering uit de les gevolgd door een aanmelding bij de directie.

Deze ordemaatregelen kunnen genomen worden door elk personeelslid van de school in samenspraak met de directie. Tegen een ordemaatregel is geen beroep mogelijk.

Voor kinderen waar ordemaatregelen geregeld voorkomen, wordt in overleg met ouders en CLB bijkomende afspraken opgemaakt. Wanneer het gedrag van je kind, ook met een begeleidingsplan, een probleem wordt voor het verstrekken van onderwijs of om het opvoedingsproject te realiseren, kan er een tuchtmaatregel genomen worden. 

Er wordt ALTIJD gestart met begeleidende maatregelen: een gesprek, een time-out, een eigen ruimte op school... De school wil daarmee je kind helpen tot gewenst gedrag te komen. 

Tuchtmaatregelen

Wanneer het gedrag van een leerplichtige leerling in het lager onderwijs een gevaar of ernstige belemmering vormt voor de goede werking van school of voor de fysieke of psychische veiligheid en integriteit van zichzelf, medeleerlingen, personeelsleden of anderen, dan kan de directeur een tuchtmaatregel nemen.

Het tuchtverhoor vindt plaats op school, met uitzondering wanneer dit niet mogelijk is vanwege veiligheidsredenen. 

Let op: wanneer we spreken over directeur, hebben we het over de directeur of zijn afgevaardigde.

Een tuchtmaatregel kan enkel toegepast worden op een leerling van het lager onderwijs. 

Mogelijke tuchtmaatregelen zijn:

• een tijdelijke uitsluiting van minimaal één schooldag en maximaal vijftien opeenvolgende schooldagen;

• een definitieve uitsluiting. (na 1 maand)

Een dergelijke maatregel wordt niet zomaar getroffen. Er werd reeds samen met de ouders gesproken over de maatregel. 

Time-out

Bijvoorbeeld: indien een kind een gevaar is voor de kinderen om zich heen, kan in afspraak met ouders, het kind voor een dag opgehaald worden door de ouders. We zien dit als een time-out. 

Schorsing

Preventieve schorsing als bewarende maatregel

In uitzonderlijke situaties kan de directeur of zijn afgevaardigde bij het begin van de tuchtprocedure beslissen om je kind preventief te schorsen. Deze bewarende maatregel dient om te kunnen nagaan of een tuchtsanctie aangewezen is.

De beslissing tot preventieve schorsing wordt schriftelijk en gemotiveerd meegedeeld aan de ouders van de betrokken leerling. De directeur bevestigt deze beslissing in de brief waarmee de tuchtprocedure wordt opgestart. De preventieve schorsing gaat onmiddellijk in en duurt in principe niet langer dan vijf opeenvolgende schooldagen. Uitzonderlijk kan deze periode eenmalig met vijf opeenvolgende schooldagen verlengd worden, indien door externe factoren het tuchtonderzoek niet binnen die eerste periode kan worden afgerond. De directeur motiveert deze beslissing.

Procedure tot tijdelijke en definitieve uitsluiting

Let op: wanneer we in dit punt spreken over ‘dagen’, bedoelen we telkens alle dagen (zaterdagen, zondagen, wettelijke feestdagen en 11 juli niet meegerekend.)

Bij het nemen van een beslissing tot tijdelijke en definitieve uitsluiting wordt de volgende procedure gevolgd:

1. De directeur wint het advies van de klassenraad in en stelt een tuchtdossier samen. In geval van een definitieve uitsluiting wordt de klassenraad uitgebreid met een vertegenwoordiger van het CLB die een adviserende stem heeft.

2. De leerling, zijn ouders en eventueel een vertrouwenspersoon worden per aangetekende brief uitgenodigd voor een gesprek met de directeur. Een personeelslid van de school of van het CLB kan bij een tuchtprocedure niet optreden als vertrouwenspersoon van jou en je ouders. Het gesprek zelf vindt ten vroegste plaats op de vierde dag na verzending van de brief.

3. Intussen hebben de ouders en hun vertrouwenspersoon inzage in het tuchtdossier, met inbegrip van het advies van de klassenraad.

4. Na het gesprek neemt de directeur een beslissing. Deze beslissing wordt schriftelijk gemotiveerd en binnen een termijn van vijf dagen aangetekend aan de ouders van de betrokken leerling bezorgd. De beslissing vermeldt de beroepsmogelijkheden.

Als ouders geen inspanning doen om hun kind in een andere school in te schrijven, krijgt de definitieve uitsluiting effectief uitwerking na één maand (vakantiedagen niet meegerekend). Is het kind één maand na de schriftelijke kennisgeving nog niet in een andere school ingeschreven, dan is onze school niet langer verantwoordelijk voor de opvang van de uitgesloten leerling. Het zijn de ouders die erop moeten toezien dat hun kind aan de leerplicht voldoet. Het CLB kan mee zoeken naar een oplossing.

Ten gevolge van een definitieve uitsluiting het huidige, het vorige of het daaraan voorafgaande schooljaar kan het schoolbestuur de betrokken leerling weigeren terug in te schrijven.

Bij een definitieve uitsluiting heeft de basisschool de verplichting om samen met het CLB, de leerling en de ouders op zoek te gaan naar een nieuwe school voor de leerling. 

Opvang op school in geval van preventieve schorsing en (tijdelijke en definitieve) uitsluiting

Wanneer je kind tijdens een tuchtprocedure preventief geschorst wordt of na de tuchtprocedure tijdelijk wordt uitgesloten, is je kind in principe op school aanwezig, maar neemt die geen deel aan de activiteiten van zijn leerlingengroep. De directeur  kan beslissen dat de opvang van je kind niet haalbaar is voor de school. Deze beslissing wordt schriftelijk en gemotiveerd bekend gemaakt aan de ouders.

In geval van een definitieve uitsluiting heeft de uitgesloten leerling één maand de tijd om zich in een andere school in te schrijven. In afwachting van deze inschrijving is je kind in principe op school aanwezig, maar neemt die geen deel aan de activiteiten van zijn leerlingengroep. De directeur kan beslissen dat de opvang van je kind niet haalbaar is voor de school. Deze beslissing wordt schriftelijk en gemotiveerd bekend gemaakt aan de ouders. 

De rol van de leerondersteuner in de tuchtprocedure

Het leersteundecreet introduceerde de leerondersteuner. Met de aanwezigheid van leerondersteuners in de klasomgeving ontstaan er vragen over de specifieke rol die zij spelen in tuchtprocedures. Gezien hun functieomschrijving en hun relatie tot de school, is het afgeraden voor leerondersteuners om de verantwoordelijkheid van vertrouwenspersoon voor leerlingen/ouders op zich te nemen.